Sta jij op het punt om dilators aan te schaffen en er nu echt mee aan de slag te gaan? Super goed! Dit is een ontzettend belangrijke, grote stap in het overwinnen van vaginisme of het onbewust aanspannen van je spieren op het moment van penetratie waardoor dit niet lukt of pijnlijk is. Het is een stap waar je trots op mag zijn! Om je zo goed mogelijk op weg te helpen vind je in dit artikel een aantal belangrijke valkuilen en tips voor het oefenen met dilators.
Vaginisme is een beschermingsmechanisme
Heb jij het idee dat er iets mis met je is nu je niet of nauwelijks penetratieseks kunt hebben? Denk je dat er een foutje in je lichaam zit en je gewoon niet voor seks gemaakt bent? Dit waren precies mijn gedachten gedurende de tien jaar dat ik met vaginisme worstelde, maar niets is minder waar. Je lichaam is niet kapot. Het doet juist precies wat het moet doen.
Je lichaam is gemaakt om jou te beschermen. Wanneer je vaginisme hebt betekent dit dat je lichaam penetratieseks onbewust als ‘gevaar’ is gaan zien waardoor het nu tijdens de seks op slot gaat. Oefenen met dilators is een fantastische manier om je lichaam stap voor stap te laten ervaren dat penetratieseks helemaal niet gevaarlijk is, maar daarvoor is het ontzettend belangrijk dat je niet tegen je lichaam vecht. Concreet betekent dit dat je je lichaam niet voorbij haar grenzen pusht.
Niet tegen je lichaam vechten betekent dat je geen penetratieseks hebt of dilators naar binnen propt terwijl het pijn doet. Op het niveau van je lichaam creëert pushen en ‘vechten’ een gevoel van onveiligheid waardoor het beschermingsmechanisme alleen maar sterker wordt. Zodra jouw lichaam pijn tijdens penetratie ervaart is dit enkel ‘bewijs’ voor je lichaam dat het jou hier inderdaad tegen moet beschermen door op slot te gaan. Jezelf pushen tijdens de seks of het oefenen werkt dus echt alleen maar averechts. Hoe je dan wel moet oefenen? Ik ben blij dat je het vraagt!
Oefen in verbinding met je lichaam
De belangrijkste voorwaarde voor een beschermingsmechanisme om los te laten en verder te komen met de dilators is een gevoel van interne veiligheid. Want alleen wanneer er veiligheid is, is een beschermingsmechanisme niet meer nodig.
Het creëren van deze veiligheid begint al vóór het oefenen met dilators. Zo is het ontzettend belangrijk dat je je prettig voelt in de ruimte waarin je oefent. Zorg voor een aangename temperatuur, dim de lichten en zet een ontspannend muziekje op. Misschien vind je het fijn om vooraf even te stretchen, te douchen of wat yogaoefeningen te doen om vast wat meer in je lichaam te landen.
Tijdens het oefenen wil je dit gevoel van veiligheid natuurlijk vasthouden. De beste manier om dit te doen is door te oefenen voor de spiegel. Dit voelt misschien wat oncomfortabel in het begin, maar doordat je in de spiegel echt kan zien wat er gebeurt vergroot je jouw gevoel van veiligheid. Je kunt zien en voelen dat jij de controle hebt. Jij hebt de dilator vast en je ziet precies waar deze naar binnen gaat. Er is verder niemand bij. Jij hebt de touwtjes in handen en er kan je niets gebeuren. You’ve got this!
Naast het oefenen voor de spiegel is het ook ontzettend belangrijk om te oefenen in verbinding met je lichaam. Dit betekent dat je in je lichaam voelt wanneer je er klaar voor bent om de dilator (een stukje) in te brengen en niet met je hoofd bedenkt “dat het nu maar een keer moet gebeuren.” Check voor het inbrengen bij jezelf hoe hoog de spanning in je lichaam is op een schaal van één tot tien. Is de spanning hoger dan een drie? Focus dan een paar minuten op je ademhaling of zintuigen om de spanning te laten zakken. Breng de dilator pas in wanneer de spanning gezakt is. Je hoeft nooit door de spanning heen te pushen!
En als het een keer niet gaat…
Betekent dit niet dat je gefaald hebt! Omdat vaginisme een beschermingsmechanisme is, is het het belangrijkst dat je luistert naar je lichaam. Daarmee creëer je interne veiligheid. Als jouw lichaam een keer keihard “nee” zegt tegen het inbrengen van de dilator en jij luistert hier vervolgens naar creëer je veiligheid op het niveau van je lichaam. Deze veiligheid is wat eraan bijdraagt dat het beschermingsmechanisme uiteindelijk zal loslaten. Herstellen van vaginisme of pijn tijdens het vrijen gaat niet over zo snel mogelijk alle dilators in kunnen brengen, maar over het creëren van interne veiligheid. Over het verbinden met je lichaam. Het gaat over luisteren naar je lichaam zodat je brein en lichaam weer gaan samenwerken. Dit is niet alleen de basis voor vaginismeherstel, maar ook voor een fijn, pijnvrij seksleven onafhankelijk van penetratie.
Mythes over het oefenen met dilators
Het oefenen met dilators dient twee doelen. Het helpt je spieren om te ontspannen én het helpt jou om de onbewuste angst voor penetratie te overwinnen doordat je stap voor stap ervaart dat het wél lukt om pijnloos iets in te brengen.
Dilators zijn niet bedoeld om je vagina te vergroten of op te rekken. Dit is nergens voor nodig. Je vagina is groot genoeg voor penetratieseks, maar door het aanspannen van de spieren om je vagina heen lukt het nu niet om pijnloos iets in te brengen.
Gun jezelf de tijd
Je lichaam heeft vaginisme niet in één dag gecreëerd en zal het ook niet in één dag loslaten. De beschermingsmechanismen van ons lichaam zijn daar gelukkig veel te sterk voor! Wat je ook mag voelen is dat jouw lichaam vaginisme op eigen houtje heeft gecreëerd om jou te beschermen. Je lichaam had daar een hele goede reden voor.
Onder de juiste omstandigheden zal je lichaam vaginisme ook weer loslaten. Je lichaam is een eigen intelligentie en je mag proberen om het proces te vertrouwen in plaats van het te willen controleren. Aan het eind van de dag is er nog nooit iemand geheeld onder stress. Onder zelfhaat en gepush. Liefde heelt. Geduld, vertrouwen en compassie helen. Kun je dit aan jezelf en lichaam geven tijdens dit proces? Dan heb je al de helft gewonnen!
Op zoek naar meer informatie?
Schrijf je (anoniem) in voor de gratis online masterclass en ontdek wat vaginisme precies is én welke twee stappen er naast het oefenen met dilators nodig zijn voor het creëren van een fijn, pijnvrij seksleven.

Over de auteur:
Jamie is lichaamsgericht therapeut, coach en ervaringsdeskundige. In 2019 overwon ze na tien jaar haar eigen vaginisme en sinds 2020 heeft ze haar eigen fulltime praktijk voor vrouwen met vaginisme.
Meer weten?
Neem een kijkje op de website, Instagram of beluister de podcast.